8 Lợi Ích Sức Khỏe Của Trà Yerba Mate Đã Được Khoa Học Chứng minh

Yerba mate là một thức uống truyền thống của người Nam Mĩ đã trở phổ biến khắp thế giới.

Nó được cho là có sức mạnh của cà phê, lợi ích sức khỏe của trà và cung cấp niềm vui như sô cô la.

Đây là một đánh giá chi tiết về yerba mate và 8 lợi ích hàng đầu của nó đối với sức khỏe.

Yerba Mate là gì?

Yerba mate là một loại trà thảo dược được làm từ lá và cành của cây paraguariisis Ilex.

Lá thường được sấy khô trên lửa, sau đó pha trong nước nóng để tạo thành trà.

Yerba mate theo truyền thống được dùng trong một quả bầu và nhâm nhi với một chiếc ống hút bằng kim loại. Chiếc ống hút này có một bộ lọc ở phía dưới để gạn bỏ cặn lá.

Uống thức uống này cùng nhau trong quả bầu truyền thống được cho là một dấu hiệu của tình bạn và mối quan hệ gắn bó.

Kết luận: Yerba mate là một loại trà được làm từ lá  và cành khô của cây Ilex paraguariensis.

1. Giàu chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng

Yerba mate chứa một số chất dinh dưỡng thực vật có lợi, bao gồm (1):

• Xanthine: Hợp chất này hoạt động như một chất kích thích. Chúng cũng có caffeine và theobromine. Chất này cũng được tìm thấy trong trà, cà phê và sô cô la.
• Các dẫn xuất của Caffeoyl: Đây là hợp chất chống oxy hóa chính có trong trà xanh giúp tăng cường sức khỏe.
• Saponin: Hợp chất có vị đắng này có tính chống viêm và giảm cholesterol.
• Polyphenol: Đây là một nhóm lớn các chất chống oxy hóa, có liên quan đến việc giảm nguy cơ bệnh tật.

Điều thú vị là sức mạnh chống oxy hóa của trà yerba mate dường như cao hơn một chút so với trà xanh (2).

Hơn nữa yerba mate chứa 7 trong số 9 axit amin thiết yếu, ngoài ra còn có hầu hết các vitamin và khoáng chất cơ thể cần (1, 3).

Tuy nhiên, loại trà này có chứa một lượng rất nhỏ các chất dinh dưỡng này. Vì vậy nó không đóng góp gì nhiều vào chế độ ăn của chúng ta.

Kết luận: Yerba mate là một thức uống có tính chống oxy hóa mạnh chứa nhiều chất dinh dưỡng thực vật có lợi.

2. Có khả năng tăng cường năng lượng và cải thiện tập trung tinh thần

Với 85 mg caffeine trong mỗi cốc, yerba mate chứa ít caffeine hơn cà phê nhưng nhiều hơn một tách trà (4).

Do đó, giống như bất kỳ đồ ăn và thức uống nào khác có chứa caffeine, nó có khả năng tăng năng lượng và làm cho chúng ta cảm thấy ít mệt mỏi hơn.

Caffeine cũng có thể ảnh hưởng đến số phân tử phát tín hiệu trong não, điều này khiến cho nó đặc biệt có lợi cho khả năng tập trung tinh thần (5, 6).

Một số nghiên cứu trên người cho thấy nó cải thiện khả năng tỉnh táo, nhớ lại trong thời gian ngắn và thời gian phản xạ ở những người tham gia tiêu thụ từ 37.5 đến 450 mg caffeine (7).

Thêm vào đó, những người thường xuyên dùng trà yerba mate cũng thấy tác dụng làm tăng sự tỉnh táo như cà phê, nhưng không có có cảm giác bồn chồn do tác dụng phụ.

Tuy nhiên những lời chứng thực này vẫn chưa được khoa học chứng minh.

Kết luận: Nhờ vào hàm lượng caffeine mà yerba mate có thể giúp tăng mức năng lượng và tăng cường mức tập trung tinh thần.

3. Có thể cải thiện thành tích hoạt động thể chất

Caffeine cũng được biết đến là giúp cải thiện sự co cơ, giảm mệt mỏi và cải thiện thành tích thể thao lên đến 5% (8, 9, 10, 11).

Do yerba mate chứa một lượng caffeine vừa phải nên thức uống này được cho là mang lại những lợi ích thể thao tương tự.

Trên thực tế, một nghiên cứu gần đây đã kiểm tra những tác động trên những người đàn ông và phụ nữ khỏe mạnh. Những người được cho dùng một viên nang yerba mate 1 g ngay trước khi tập thể dục đốt cháy thêm 24% chất béo trong bài tập cường độ trung bình (12).

Dùng nhiều mỡ làm nhiên liệu trong khi tập thể dục giúp để dành carb lại cho những hoạt động cường độ cao như đạp xe leo núi, chạy nhanh về đích. Điều này có thể làm cho thành tích trong thể thao tốt hơn.

Lượng yerba mate tối ưu để tiêu thụ trước khi tập thể dục hiện vẫn chưa rõ.

Kết luận: Yerba mate làm tăng sự phụ thuộc vào chất béo làm nhiên liệu trong quá trình tập luyện. Nó cũng có thể cải thiện sự tình trạng co thắt cơ và làm giảm mệt mỏi, tất cả đều đóng giúp cải thiện thành tích hoạt động thể chất.

4. Chống nhiễm trùng

Yerba mate có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm.

Một nghiên cứu tìm ra rằng, dùng  chiết xuất của yerba mate liều cao giúp vô hiệu hóa E. coli, một loại vi khuẩn gây ra các triệu chứng ngộ độc như co thắt dạ dày và tiêu chảy (13, 14).

Các hợp chất có trong yerba mate cũng có thể ngăn ngừa sự phát triển của Malassezia furfur, một loại nấm gây ra vảy nến trên da, gàu và một số bệnh phát ban ở da (15).

Cuối cùng, nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hợp chất trong nó có thể cung cấp sự bảo vệ chống lại ký sinh trùng đường ruột (1).

Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này được thực hiện trên các tế bào đơn lập. Hiện nay vẫn chưa rõ liệu những lợi ích này có giống đối với con người và cần phải có thêm nhiều nghiên cứu (16, 17).

Kết luận: Yerba mate có thể có một số đặc tính chống vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn.

5. Có thể giúp bạn giảm cân và giảm béo bụng

Nghiên cứu trên động vật cho thấy yerba mate có thể làm giảm thèm ăn và tăng cường trao đổi chất, điều này có thể giúp giảm cân (18).

Nó có vẻ làm giảm tổng số tế bào mỡ và giảm lượng chất béo mà các tế bào mỡ lưu trữ (19).

Nghiên cứu của con người cho thấy nó cũng có thể làm tăng lượng mỡ tích trữ được đốt thành năng lượng (12, 20).

Hơn nữa, một nghiên cứu gần đây diễn ra trong 12 tuần với những người thừa cân cho thấy rằng những người được cho dùng 3 gram yerba mate mỗi ngày giảm trung bình 1.5 lb (0.7 kg). Họ cũng giảm tỉ lệ vòng eo-hông xuống 2%, điều này chỉ ra rằng họ đã giảm mỡ bụng (21).

Để so sánh, những người tham gia được cho dùng giả dược tăng bình quân 6.2 lb (2.8 kg) và tăng tỉ lệ vòng eo-hông của họ lên 1% trong thời gian 12 tuần (21).

Kết luận: Yerba mate có thể làm giảm cảm giác thèm ăn, tăng cường trao đổi chất và tăng lượng chất mỡ bị đốt cháy làm nhiên liệu. Điều này có thể giúp bạn giảm cân.

6. Tăng cường hệ miễn dịch

Yerba mate chứa saponin, một hợp chất tự nhiên có tính chống viêm (1, 22).

Ngoài ra nó chứa một lượng nhỏ vitamin C, vitamin E, selen và kẽm. Những chất chống oxy hóa này có thể tăng cường hệ miễn dịch và tăng cường sức khỏe (23, 24).

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa nghiên cứu những tác động trực tiếp của yerba mate lên hệ miễn dịch của con người.

Kết luận: Yerba mate có tính chống viêm và chống oxy hóa, điều này thể làm tăng cường hệ miễn dịch.

7. Giảm hàm lượng đường trong máu

Yerba mate có thể giúp giảm lượng đường trong máu và giảm các biến chứng thường gặp ở bệnh tiểu đường.

Trên thực tế, một nghiên cứu gần đây cho thấy nó có thể cải thiện việc phát tín hiệu insulin ở động vật (25).

Nó cũng có thể ngăn ngừa sự hình thành các sản phẩm glycat hóa bền vững (AGE), có liên quan đến sự phát triển và diễn biến xấu đi của nhiều căn bệnh (26, 27).

Tuy nhiên, hiện nay còn thiếu những nghiên cứu trên người.

Kết luận: Yerba mate có thể cải thiện tín hiệu insulin và kiểm soát lượng đường trong máu. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn ở người.

8. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Yerba mate chứa các hợp chất chống oxy hóa như dẫn xuất caffeoyl và polyphenol, có tác dụng chống lại bệnh tim.

Nghiên cứu trên tế bào và động vật cũng cho thấy chất chiết xuất từ yerba mate có thể giúp chống lại bệnh tim (28, 29).

Ở người, yerba mate dường như làm giảm lượng cholesterol.

Trong một nghiên cứu kéo dài 40 ngày, những người uống 11 oz (330 ml) yerba mate mỗi ngày đã giảm mức cholesterol LDL xuống 8.6-13.1% (30).

Như đã nói, cần thêm nhiều nghiên cứu trước khi đi đến những kết luận chắc chắn.

Kết luận: Đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và giảm cholesterol có trong Yerba mate có thể giúp chống lại bệnh tim.

Cách chuẩn bị yerba mate

Yerba mate được dùng theo kiểu truyền thống trong vật chứa gọi là quả bầu.

Nó thường được nhâm nhi qua uống hút kim loại có bộ lọc ở đầu dưới ống hút để loại bỏ vụn lá.

Pha món trà này bằng cách cho vào một phần ba lá mate khô hoặc đã được nướng vào bầu rồi thêm nước nóng.

Nếu không có trái bầu thì bạn có thể pha trong một chiếc bình nén kiểu Pháp.

Trà thường được dùng với đường nấu cháy, nước chanh hoặc sữa và có thể được tra thêm nhiều đợt nước nóng để dùng trước khi thay lá mới.

Mặc dù theo truyền thống nó thường được dùng khi nóng, nhưng một số người vẫn thích yerba mate lạnh, đặc biệt là ở khu vực khí hậu nóng.

Kết luận: Yerba mate có thể được uống nóng hoặc lạnh và được pha tương tự như các loại trà lỏng khác. Nó thường được dùng trong một quả bầu.

Độ an toàn và tác dụng phụ

Yerba mate không gây hại cho người trưởng thành khỏe mạnh thỉnh thoảng mới uống.

Tuy nhiên những người uống nó thường xuyên có thể gia tăng những nguy cơ như sau:

Ung thư

Các nghiên cứu cho thấy uống nhiều yerba mate trong một thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp trên và ung thư đường tiêu hóa (1, 31, 32, 33).

Một lời giải thích hợp lý là do mate chứa hydrocarbon thơm đa vòng (PAH), được biết đến là chất gây ung thư cũng được tìm thấy trong khói thuốc lá và thịt nướng (1).

Nó cũng thường được uống ở nhiệt độ rất nóng. Điều này có thể gây tổn hại đến lớp lót đường hô hấp và tiêu hóa, làm tăng nguy cơ hình thành tế bào ung thư (31, 34).

Tuy nhiên, một vài hợp chất trong nó có thể chống lại các loại ung thư khác (1, 35).

Tác dụng phụ liên quan đến caffeine

Yerba mate chứa caffeine. Quá nhiều caffeine có thể gây đau đầu, đau nửa đầu và huyết áp cao ở một số người (36, 37).

Phụ nữ mang thai nên hạn chế ăn uống mate, tối đa là ba tách mỗi ngày. Quá nhiều caffeine  có thể làm tăng nguy cơ sẩy thai và em bé nhẹ cân khi sinh (38, 39).

Tương tác với thuốc

Các nghiên cứu cho thấy rằng một số hợp chất trong yerba mate có hoạt tính ức chế monoamine oxidase (MAOI). MAOI thường được kê toa như là thuốc giảm trầm cảm và cho bệnh Parkinson (1).

Do đó những người đang uống thuốc MAOI nên thận trọng khi dùng yerba mate

Cuối cùng, do có caffeine nên nó cũng có thể tương tác với thuốc giãn cơ Zanaflex hoặc thuốc chống trầm cảm Luvox. Những người dùng các loại thuốc này nên tránh yerba mate vì nó có thể làm tăng tác dụng của thuốc (40).

Kết luận: Thường xuyên tiêu thụ của yerba mate nóng có thể làm tăng nguy cơ một số ung thư nhất định. Phụ nữ mang thai và những người nhạy cảm với caffeine hoặc đang uống một số thuốc kê toa nên uống cẩn thận.

Còn gì nữa không?

Yerba mat ecó thể không phù hợp cho tất cả mọi người, uống nóng thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ một số bệnh ung thư nhất định.

Tuy nhiên, thức uống này cũng có chứa các hợp chất có lợi khác nhau liên quan đến lợi ích sức khỏe đáng ấn tượng.

Nếu bạn muốn thử yerba mate, hãy bắt đầu từ từ và chắc chắn để nguội một chút trước khi uống.