Không có một chế độ ăn chuẩn dành cho tất cả mọi người.
Mỗi người có một sở thích khác nhau, nên chế độ ăn của mỗi người cũng khác nhau.
Bản thân tôi luôn lựa chọn một chế độ ăn có cả thực phẩm cung cấp protein như thịt, cá, trứng…vv và thực phẩm cung cấp carb như các loại rau củ quả. Và tôi cũng nhận thấy rằng, có rất nhiều bằng chứng chứng minh chế độ ăn này rất hợp lý.
Tuy nhiên tôi cũng nhận được rất nhiều ý kiến của những người ăn chay, họ luôn cho rằng mọi người nên loại bỏ tất cả các loại thực phẩm động vật ra khỏi chế độ ăn hàng ngày để có một sức khỏe tốt hơn.
Vậy ăn chay hay loại bỏ hoàn toàn thịt động vật là tốt? Bài viết này tôi sẽ làm rõ vấn đề này.
Dưới đây là 5 lý do giải thích tại sao tôi lại không lựa chọn chế độ ăn chay từ góc độ dinh dưỡng.
Nội Dung Chính
- 1. Những Người Ăn Chay Thường Thiếu Một Số Chất Dinh Dưỡng
- 2. Không Có Bằng Chứng Nào Chứng Minh Ăn Chay Tốt Hơn Các Chế Độ Ăn Lành Mạnh Khác
- 3. Những Người Ủng Hộ Ăn Chay Thường Có Những Tuyên Bố Sai Lầm
- 4. Chế Độ Ăn Chay Phù Hợp Với Nhiều Người
- 5. Không Có Lý Do Thuyết Phục Nào Để Tránh Hoàn Toàn Thực Phẩm Động Vật Chưa Qua Chế Biến
1. Những Người Ăn Chay Thường Thiếu Một Số Chất Dinh Dưỡng
Như bạn biết, con người là động vật ăn tạp, vì vậy chúng ta ăn cả động vật và thực vật. Và thực tế cho thấy, có một số chất dinh dưỡng chỉ có thể nhận được từ thực vật như vitamin c, nhưng cũng có một số chất dinh dưỡng chỉ có thể nhận được từ động vật.
Vitamin B12 là một vitamin tan trong nước, nó trực tiếp tham gia vào các chức năng của mọi tế bào trong cơ thể. Nó đặc biệt quan trọng trong việc hình thành máu và chức năng của não.
Bởi vì B12 là rất quan trọng đối với sự sống, và hầu như không được tìm thấy trong thực vật (trừ một số tảo), do đó nó là chất dinh dưỡng quan trọng nhất mà người ăn chay cần phải được bổ sung.
Thực tế cho thấy rằng, việc thiếu hụt B12 ở những người ăn chay là rất phổ biến, có tới 92% người ăn chay bị thiếu chất dinh dưỡng quan trọng này.
Tuy nhiên, B12 chỉ là một trong nhiều chất dinh dưỡng được biết đến chỉ được tìm thấy trong động vật, và đóng vai trò quan trọng đối với chức năng tối ưu của cơ thể.
Dưới đây là một số ví dụ”
- Protein động vật có chứa tất cả các axit amin thiết yếu với tỷ lệ phù hợp. Nó rất quan trọng đối với khối lượng cơ bắp và sức khỏe của xương. Những người ăn chay không hề nhận được protein động vật, mà protein động vật lại có thể tác động tiêu cực đến các bộ của cơ thể.
- Creatine giúp hình thành các bể chứa năng lượng trong các tế bào. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, ăn chay sẽ thiếu creatine, gây ảnh hưởng xấu đến cơ bắp và chức năng não.
- Carnosine là chất dinh dưỡng thiết yếu giúp chống lại cá quá trình thoái hóa khác nhau trong cơ thể và có thể bảo vệ chống lại sự lão hóa. Nó chỉ được tìm thấy trong thực phẩm động vật.
- Axit Docosahexaenoic (DHA) là dạng axit béo omega 3 hoạt động mạnh nhất trong cơ thể, và được tìm thấy chủ yếu trong các thực phẩm động vật. Dạng thực vật của Omega-3s là ALA không có hiệu quả chuyển đổi thành DHA trong cơ thể.
Hai chất dinh dưỡng khác mà người ăn chay cũng cần bổ sung đó là chất béo bão hòa và cholesterol.
Cholesterol là một phân tử quan trọng trong cơ thể và là một phần của tất cả các màng tế bào. Nó cũng được sử dụng để làm hoóc môn kích thích tố như testosterone. Các nghiên cứu cho thấy rằng, lượng chất béo bão hòa liên quan đến hàm lượng testosterone gia tăng.
Chính vì vậy, chúng ta không hề ngạc nhiên khi người ăn chay có nồng độ testosterone thấp hơn nhiều so với những người ăn thịt.
Tóm lại: Những người ăn chay thiếu nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, bao gồm Vitamin B12 và Creatine. Các nghiên cứu cho thấy rằng, người ăn chay có nồng độ testosterone thấp hơn nhiều so với những người không ăn chay.
2. Không Có Bằng Chứng Nào Chứng Minh Ăn Chay Tốt Hơn Các Chế Độ Ăn Lành Mạnh Khác
Tất cả những điều mà người ăn chay tuyên bố về lợi ích của chế độ ăn chay, nhưng thực tế lại không hề có bất kỳ bằng chứng nào chứng minh chế độ ăn chay tốt hơn bất kỳ chế độ ăn uống lành mạnh khác.
Họ thường khẳng định rằng, chế độ ăn carb thấp, nhiều chất béo (đối lập với chế độ ăn chay) là nguy hiểm và có bằng chứng chỉ ra rằng, chế độ ăn chay tốt hơn.
Bản thân tôi không đồng ý với tuyên bố này
Điều này đã được tiến hành thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát (tiêu chuẩn vàng của khoa học).
Các nghiên cứu đã tiến hành so sánh chế độ ăn Atkins (carb thấp, nhiều chất béo) với chế độ ăn Ornish (ít chất béo, gần như ăn chay).
Nghiên cứu này cho thấy rõ ràng rằng, chế độ ăn kiêng Atkins tạo ra nhiều cải thiện sức khỏe hơn, mặc dù không phải với tất cả các đối tượng được thử nghiệm, cụ thể như sau:
- Nhóm Atkin giảm cân nhiều hơn nhóm ornish. Trong khi nhóm Atkin giảm được khoảng 5kg, thì nhóm Ornish chỉ giảm được khoảng 2,5kg.
- Nhóm Atkins giảm huyết áp nhiều hơn.
- Nhóm Atkins đã tăng nồng độ cholesterol tốt HDL nhiều hơn.
- Nhóm Atkins đã giảm chất béo trung tinh nhiều hơn. Nhóm Atkins giảm 29,3mg/dl, trong khi Orish chỉ giảm 14,9mg/dl.
- Sau đó, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chế độ ăn kiêng Atkins dễ thực hiện hơn và mang lại hiệu quả tối ưu hơn chế độ Ornish. Hay nói cách khác, chế độ ornish không mạng lại những lợi ích sức khỏe cho những người áp dụng như chế độ Atkins.
Hiện nay cũng có một số nghiên cứu chỉ ra những lợi ích sức khỏe và tỷ lệ tử vong thấp hơn ở những người ăn chay hoặc thuần chay như các nghiên cứu của giáo phái Seventh-Day Adventist (một giáo phái tôn giáo đề cao lối sống lành mạnh và ăn chay).
Vấn đề của các nghiên này là ở chỗ, chúng được gọi là các nghiên cứu khảo sát. Các loại hình nghiên cứu này chỉ có thể minh chứng cho sự tương quan, chứ không phải là kết quả nghiên cứu.
Chế độ ăn của những người ăn chay có thể lành mạnh hơn, vì họ có nhận thức chung lành mạnh hơn, họ ăn nhiều rau hơn, có xu hướng hút thuốc ít hơn, có xu hướng tập thể dục nhiều hơn. Và họ hoàn toàn không ăn các thực phẩm động vật.
Trong một nghiên cứu khác của khoảng 10.000 người, trong đó cả người ăn chay và không ăn chay có nhận thức lành mạnh, và không có sự khác biệt nào về tỷ lệ tử vong giữa các nhóm.
Một thử nghiệm có kiểm soát được thực hiện bởi Hiệp hội tiểu đường Mỹ cho biết rằng, một chế độ ăn chay có khả năng chống lại bênh tiểu đường hiệu quả hơn chế độ ăn chính thống.
Tuy nhiên, một chế độ ăn uống low-carb (carb thấp) cũng được chứng minh có thể mang lại những lợi ích như thế này, nhưng lại mạnh hơn rất nhiều lần.
Theo khuyến cáo của cơ quan dinh dưỡng quốc gia, chế độ ăn chay có thể tốt hơn so với chế độ ăn ít chất béo, nhưng chưa chắc đã phù hợp với tất cả mọi người.
Tóm lại: Mặc dù có rất nhiều công tác tuyên truyền về chế độ ăn chay, nhưng thực tế lại không hề có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy chế ăn chay tốt hơn bất kỳ chế độ ăn nào khác. Hầu hết các nghiên cứu đều được quan sát tự nhiên.
3. Những Người Ủng Hộ Ăn Chay Thường Có Những Tuyên Bố Sai Lầm
Một số người ủng hộ chế độ ăn thuần chay không phải lúc nào họ cũng trung thực khi nỗ lực thuyết phục người khác về ưu điểm của chế độ ăn này.
Họ chủ động sử dụng những lời nói dối và sư ngại để mọi người tránh xa các thực phẩm chất béo và thực phẩm động vật.
Mặc dù có nhiều tuyên truyền, nhưng không hề có bất kỳ bằng chứng nào chứng mình thịt, trứng, hoặc các chất dinh dưỡng có nguồn gốc động vật như chất béo bão hòa và cholesterol gây hại.
Những người ủng hộ chế độ ăn trường chay nên thành thật hơn, không nên sử dụng những lời nói đe dọa hay những lời nói dối để mọi người cảm thấy sợ hãi khi ăn thịt động vật, nhưng thực tế nó lại hoàn toàn lành mạnh nếu là tự nhiên và không phải thực phẩm đã qua chế biến.
Tóm lại: Người căn chay thường có nói dối để lôi kéo mọi người e sợ khi sử dụng thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Họ thường đưa ra các căn cư chưa được chứng mình để biện hộ cho hành động của họ. Do đó, bạn cần phải caann nhắc thật kỹ trước khi đưa ra bất kỳ quyết định gì.
4. Chế Độ Ăn Chay Phù Hợp Với Nhiều Người
Nếu bạn nhìn vào nhật ký của những người ăn chay, chắc chắn bạn sẽ nhanh chóng tìm ra những câu chuyện về lợi ích sức khỏe tuyệt vời của chế độ ăn này, nhưng chắc chắn không phải ai cũng nhận được điều đó.
Bên cạnh đó bạn cũng dễ dàng tìm thấy nhiều câu chuyện thành công của bất kỳ chế độ ăn uống nào. Và chắc chắn bạn cũng tìm thấy nhiều bài viết nói về hậu quả khủng khiếp khi duy trì chế độ ăn chay.
Cá nhân tôi thì nghĩ rằng, chế độ ăn chay có thể có nhiều lợi ích sức khỏe cho nhiều người … ít nhất là trong ngắn hạn, trước khi cơ thể bị thiếu dinh dưỡng (cơ thể cần phải được bổ sung kịp thời các chất dinh dưỡng bị thiếu này).
Tuy nhiên, tôi không nghĩ rằng điều này có liên quan gì đến việc tránh hoàn toàn các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật.
Chế độ ăn chay không chỉ khuyến cáo người dân tránh các thực phẩm động vật, mà còn khuyên mọi người nên tránh thêm đường, carbohydrate tinh chế, dầu thực vật chế biến và chất béo thể trans. Đây là những thực phẩm cực kỳ không lành mạnh và tôi đồng ý điểm này với người ăn chay.
Tiếp đó, những người theo chế độ ăn này cho rằng, mọi người nên ngừng hút thuốc và bắt đầu tập thể dục. Và cá nhân tôi cho rằng, khi bạn làm được những điều này, cơ thể bạn sẽ nhận được những tác động tích cực.
Tôi chắc chắn 100% rằng, một chế độ ăn dựa trên thực vật, kết hợp với một chút thực phẩm động vật như trứng, cá, thịt..vv sẽ lành mạnh hơn rất nhiều so với chế độ ăn chay loại bỏ hoàn toàn thực phẩm động vật trong thời gian dài.
Tóm lại: chế độ ăn chay cũng khuyên mọi người tránh xa đường, carbohydrate tinh chế, dầu thực vật và chất béo thể trans. Đây là lý do dẫn đến các tác động bất lợi đối với sức khỏe của bạn, và không liên quan gì đến việc loại bỏ thực phẩm động vật tự nhiên chưa qua chế biến.
5. Không Có Lý Do Thuyết Phục Nào Để Tránh Hoàn Toàn Thực Phẩm Động Vật Chưa Qua Chế Biến
Con người là động vật ăn tạp, đã ăn thịt hàng trăm nghìn hay hàng triệu năm qua. Và loài người tiến hóa theo cách này.
Cơ thể chúng ta hoàn toàn có khả năng tiêu hóa, hấp thu và sử dụng đầy đủ các chất dinh dưỡng có nhiều lợi ích trong thực phẩm động vật.
Quả thật thịt đã qua chế biến, hay động vật nuôi kiểu công nghiệp thực sự gây hại, không tốt cho sức khỏe. Nhưng thịt tự nhiên, hay động vật được nuôi hữu cơ, được chăn thả tự nhiên (chẳng hạn bò ăn cỏ) thì lại hoàn toàn khác.
Mặc dù thịt chế biến gây hại do được cho thêm nhiều chất phù gia, nhưng điều này lại không đúng với thịt tự nhiên chưa qua chế biến.
Thịt đỏ chưa qua chế biến không hề có bất kỳ liên quan gì đến các bệnh tim mạch, tiểu đường hay nguy cơ tử vong.
Bạn chỉ có liên kết rất yếu đối với nguy cơ ung thư khi bạn ăn quá nhiều và tiêu thụ không phải thịt sạch.
Chất béo bão hòa cũng không bao giờ được chứng minh có thể dẫn đến bệnh tim. Một nghiên cứu gần 350.000 cá nhân không hề tìm thấy mối liên quan giữa việc tiêu thụ chất béo bão hòa và bệnh tim mạch.
Có rất nhiều nghiên cứu về trứng cũng chỉ ra không hề có bất kỳ tác động xấu nào. Nhiều nghiên cứu dài hạn đã được thực hiện dựa trên việc tiêu thụ trứng rất giàu cholesterol và kết quả cho thấy không tìm thất tác động tiêu cực nào.
Các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng và các sản phẩm sữa là những thực phẩm vô cùng bổ dưỡng.
Chúng chứa nhiều protein chất lượng cao, nhiều chất béo lành mạnh, nhiều vitamin, khoáng chất và nhiều chất dinh dưỡng ít được biết đến có tác động quan trọng đến sức khỏe của bạn.
Có một số lý do như đức tin hay môi trường khiến bạn không ăn thịt động vật. Tôi có thể chấp nhận điều này. Nhưng không có bất kỳ lý do sức khỏe có giá trị khoa học nào buộc chúng ta phải loại bỏ hoàn toàn các thực phẩm động vật.
Thông Điệp Gửi Đến Bạn
Một chế độ ăn tối ưu phù hợp với chính cơ thể của bạn sẽ phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố gồm tuổi tác, giới tính, mức độ vận động, sức khỏe chuyển hóa, văn hóa ẩm thực và sở thích cá nhân.
Chế độ ăn chay có thể phù hợp với một số người, chứ không phải tất cả.
Nếu bạn muốn duy trì chế độ ăn chay, bạn cần phải thận trọng về chế độ ăn uống của bạn. Bạn nên đọc một số loại sách cơ bản về chế độ ăn thuần chay để biết cách áp dụng nó một cách an toàn.
Nếu trong một thời gian áp dụng, bạn cảm thấy tốt, bạn nên kiểm soát lối sống của bạn trở nên lành mạnh hơn để đạt được nhiều lợi ích sức khỏe tối ưu nhất.
