Nước khoáng có ga là loại nước giải khát và là lựa chọn tốt thay thế cho nước giải khát chứa đường.
Tuy nhiên, có nhiều lo ngại loại nước này có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Bài báo này đưa ra cái nhìn chi tiết về các tác động đến sức khoẻ của nước có ga.
Nội Dung Chính
Nước có ga là gì?
Nước có ga là nước đã được truyền khí carbon dioxide dạng nén.
Điều này làm nên loại đồ uống có bọt khí được biết đến như nước có ga, club soda, nước soda, nước khoáng seltzer và nước fizzy.
Ngoại trừ nước khoáng seltzer, chúng thường có thêm muối để tăng hương vị. Đôi khi có thêm một lượng nhỏ các khoáng chất khác.
Các loại nước khoáng có ga từ thiên nhiên, như Perrier và San Pellegrino, không giống nhau.
Các loại nước này được lấy từ suối khoáng thiên nhiên, có khuynh hướng chứa các khoáng chất và các hợp chất lưu huỳnh. Nước này cũng thường có ga.
Nước tonic là một dạng nước có ga chứa hợp chất có vị đắng được gọi là quinine, cùng với đường hoặc xi-rô bắp fructose hàm lượng cao.
Điểm mấu chốt: Nước có ga được tạo ra bằng cách kết hợp nước với carbon dioxide dạng nén. Sodium và các khoáng chất khác thường được thêm vào.
Nước có ga là axit
Carbon dioxide và nước phản ứng hóa học tạo ra axit cacbonic, một dạng axit yếu xuất hiện để kích thích các thụ quan thần kinh trong miệng giống như mù tạc.
Điều này gây nên cảm giác nóng rát như có kim châm, có thể vừa gây khó chịu vừa tạo cảm giác thú vị cho nhiều người (1, 2).
Độ pH của nước có ga là 3-4, có nghĩa là có tính axit nhẹ.
Tuy nhiên, uống loại nước giải khát có tính axit như nước có ga không làm cho cơ thể bạn nhiễm axit.
Thận và phổi sẽ loại bỏ lượng CO2 dư thừa. Điều này giữ cho máu của bạn có tính kiềm nhẹ với pH 7.35-7.45, bất kể bạn ăn hoặc uống gì.
Điểm mấu chốt: Nước có ga có tính axit, nhưng cơ thể bạn duy trì độ pH ổn định, có độ kiềm nhẹ bất kể bạn tiêu thụ chất gì.
Ảnh hưởng đến sức khoẻ răng miệng?
Một trong những mối quan tâm lớn nhất của nước có ga là ảnh hưởng của nó đối với răng, vì men răng trực tiếp tiếp xúc với axit.
Có rất ít nghiên cứu về chủ đề này, nhưng một nghiên cứu cho thấy nước khoáng có ga chỉ gây hại men răng nhiều hơn so với nước không có ga một chút. Hơn nữa, nó ít nguy hại hơn 100 lần so với nước giải khát chứa đường (3).
Trong một nghiên cứu, nước giải khát có ga có nguy cơ phá hủy men răng, nhưng chỉ khi chúng chứa đường. Thực tế, loại nước ngọt không ga (Gatorade) có hại hơn thức uống có ga không chứa đường (Diet Coke) (4).
Trong một nghiên cứu khác, các mẫu men răng được đặt trong các đồ uống khác nhau trong vòng 24 giờ. Các loại nước có ga và không ga chứa đường gây mất men đáng kể hơn so với đồ uống ăn kiêng (5).
Đánh giá khác ở một số nghiên cứu cho thấy sự kết hợp của đường và carbonat có thể dẫn đến sâu răng nghiêm trọng (6).
Tuy nhiên, nước có ga dường như ít gây nguy hiểm cho sức khoẻ răng miệng. Chỉ các loại nước có đường có tác hại (7).
Nếu bạn quan tâm đến sức khoẻ răng miệng, hãy thử uống nước có ga khi dùng bữa hoặc rửa miệng bằng nước sạch sau khi uống.
Điểm mấu chốt: Đồ uống có ga có chứa đường có thể ăn mòn men răng, nhưng nước có ga tương đối vô hại.
Ảnh hưởng đến tiêu hóa?
Nước có ga mang lại lợi ích cho sức khoẻ tiêu hóa theo nhiều hướng.
Có thể cải thiện khả năng nuốt
Có vẻ đáng ngạc nhiên, nhưng các nghiên cứu cho thấy nước ó ga thực sự có thể cải thiện khả năng nuốt ở cả người trẻ và người lớn tuổi (8, 9, 10).
Trong một nghiên cứu, 16 người khỏe mạnh đã được yêu cầu uống nhiều chất lỏng khác nhau. Người ta nhận thấy nước có ga có khả năng kích thích mạnh nhất các dây thần kinh chịu trách nhiệm cho chức năng nuốt (9).
Một nghiên cứu khác cho thấy sự kết hợp giữa nhiệt độ lạnh và cacbonat hóa tăng cường các tác động có lợi này (10).
Trong một nghiên cứu ở 72 người thường xuyên muốn làm sạch cổ họng, kết quả cải thiện 63% đối tượng khi uống nước có ga lạnh. Những người có các triệu chứng thường xuyên và nặng nhất đã trải nghiệm ích lợi tuyệt vời nhất (11).
Có thể làm tăng cảm giác no
Nước có ga cũng có thể giúp bạn cảm thấy no hơn bình thường.
Nước có ga có thể giúp thực phẩm lưu lại trong dạ dày lâu hơn, tạo nên cảm giác no (12).
Trong một nghiên cứu giới hạn ở 19 phụ nữ trẻ khỏe mạnh, điểm số no đạt cao hơn so với nước không có ga sau khi những người này uống 8 oz (250 ml) nước soda (13).
Tuy nhiên, vẫn cần những nghiên cứu lớn hơn để xác nhận các kết quả này.
Có thể giảm nhẹ táo bón
Những người bị táo bón có thể nhận thấy uống nước có ga giúp làm giảm các triệu chứng.
Trong một nghiên cứu kéo dài hai tuần ở 40 người cao tuổi bị táo bón, tần số nhu động ruột bình quân ở nhóm uống nước có ga gần gấp đôi so với nhóm uống nước máy.
Hơn nữa, những người tham gia đã báo giảm 58% các triệu chứng (14).
Cũng có bằng chứng cho thấy có ga có thể cải thiện các triệu chứng khác của chứng khó tiêu, bao gồm đau dạ dày.
Một nghiên cứu đã khảo sát 21 người gặp các vấn đề tiêu hóa mãn tính. Sau 15 ngày, những người uống nước có ga đã có những cải thiện đáng kể về các triệu chứng tiêu hoá, táo bón và rỗng túi mật (15).
Điểm mấu chốt: Nước có ga có lợi cho quá trình tiêu hóa. Nó có thể cải thiện việc nuốt, tăng cảm giác no và giảm táo bón.
Nước có ga ảnh hưởng đến sức khoẻ xương?
Nhiều người tin rằng đồ uống có ga có hại cho xương vì có hàm lượng acid cao. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy sự phản ứng với cacbon dioxit không phải nhân tố để đổ lỗi.
Một nghiên cứu lớn quan sát trên hơn 2.500 người cho thấy chỉ có cola là loại nước giải khát duy nhất có liên hệ tới mật độ xương thấp đáng kể. Nước có ga không có ảnh hưởng đến sức khoẻ xương (16).
Không giống như nước có ga và soda trong, cola chứa rất nhiều phốt pho.
Các nhà nghiên cứu cho rằng những người uống cola có thể đã tiêu thụ quá nhiều phốt pho và không đủ canxi. Đây là yếu tố nguy cơ tiềm ẩn gây mất xương.
Trong một nghiên cứu khác, các cô gái ở lứa tuổi teen uống nước có ga có mật độ xương thấp hơn. Điều này là do các loại đồ uống thay thế sữa trong chế độ ăn uống, dẫn đến không hấp thụ đủ canxi (17).
Trong nghiên cứu giới hạn ở 18 phụ nữ sau mãn kinh, việc uống 1 lít nước có ga giàu natri trong 8 tuần giúp duy trì canxi tốt hơn và không có tác động tiêu cực đến sức khoẻ xương so với việc uống nước khoáng đơn thuần (18).
Nghiên cứu trên động vật cho thấy nước có ga thậm chí có thể cải thiện sức khoẻ của xương.
Bổ sung chế độ ăn uống của gà mái bằng nước có ga trong 6 tuần đã làm tăng cường mật độ xương so với nước máy (19).
Điểm mấu chốt: Uống cola có ga có thể gây hại đến sức khoẻ xương, nhưng nước có ga có vẻ như có tác động trung lập hoặc tích cực.
Ảnh hưởng đến sức khoẻ tim mạch?
Rất ít nghiên cứu chỉ ra nước có ga có ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ tim mạch, nhưng bằng chứng hiện có mang tính tích cực.
Trong cùng một nhóm 18 phụ nữ sau mãn kinh từ nghiên cứu sức khoẻ xương, các nhà nghiên cứu đã đo được các chỉ số về sức khoẻ tim mạch.
Mức cholesterol LDL (“xấu”), các dấu hiệu viêm và lượng đường trong máu đã giảm ở những người uống nước có ga giàu natri.
Hơn nữa, lượng cholesterol HDL (“tốt”) cũng tăng (20).
Ngoài ra, đối với những người uống nước có ga, nguy cơ dự báo gia tăng bệnh tim trong vòng 10 năm thấp hơn 35% so với những người uống nước có kiểm soát.
Tuy nhiên, vì đây chỉ là nghiên cứu nhỏ nên cần phải nghiên cứu thêm rất nhiều trước khi đưa ra kết luận.
Điểm mấu chốt: Nước có ga có thể có tác dụng tốt đối với cholesterol, viêm và lượng đường trong máu. Tuy nhiên, điều này cần được nghiên cứu nhiều hơn.
Vậy trên thực tế nước có ga có gây hại cho bạn hay không?
Hiện tại không có bằng chứng cho thấy nước có ga hoặc soda là không tốt.
Nó không thực sự có hại cho sức khỏe răng miệng và dường như không có ảnh hưởng đến sức khoẻ xương.
Điều thú vị là nước uống có ga thậm chí có thể tăng cường tiêu hóa bằng cách cải thiện khả năng nuốt và giảm táo bón.
Nó cũng là một loại nước giải khát không chứa calo tạo cảm giác thú vị. Nhiều người ưa chuộng loại nước này hơn nước không có ga.
Không có lý do gì để từ bỏ đồ uống này nếu bạn thích nó. Trên thực tế, nó còn có thể cải thiện tổng thể sức khoẻ của bạn.
