Hiểm Họa Chuyển Hóa: Nguyên Nhân – Phòng Tránh – Giải Pháp

Bạn Biết Gì Về “Chế Độ Đói” Và “Hiểm Họa Chuyển Hóa”?

Một lúc nào đó, trong quá trình ăn kiêng hay giảm béo của mình bạn có thể gặp được những thuật ngữ giống như “Hiểm họa chuyển hóa” (metabolic damage) hay “Chế độ đói” (Starvation mode – Cơ thể thường xuyên trong trạng thái đói), hoặc đôi khi là cả hai thuật ngữ đó. Như vậy, nhất định bạn sẽ cảm thấy bồn chồn lo lắng khi được nghe giải thích thế này:

Thuật ngữ “Chế độ đói” là một loạt của các hành vi trao đổi chất, kích thích tố phản ứng với sự thiếu ăn thường xuyên kéo dài, đặc biệt là các loại thức ăn có chứa nhiều calo. Thế nhưng đây lại là những điều rất quen thuộc đối với những người ăn kiêng giảm béo. Khi mà cơ thể bạn không thể nhận ra rằng bạn đang áp dụng một chế độ ăn kiêng nghiêm trọng có thể dồn bạn đến nguy cơ chết đói, thì nó đã tự vận hành những cơ chế có thể khiến cho bạn bị suy kiệt như: các cơ chế giảm hoạt động trong cơ thể, giảm năng lượng, giảm các hoạt đông thể chất và tăng sự thèm ăn. Hoạt động trao đổi chất của bạn sẽ chậm hơn và vì vậy cân nặng của bạn cũng bị giảm.

Khi bạn nhận ra những khác thường trong cơ thể mình, như việc không còn chút năng lượng nào trong cơ thể, lúc nào cũng cảm thấy đói và cảm giác thèm ăn luôn thường trực thì bạn sẽ bắt đầu lo lắng. Dường như, cân nặng mà bạn có thể giảm chẳng thấm vào đâu so với những năng lượng mà bạn đã bị mất đi, và đến khi nó đạt đến đỉnh điểm, bạn sẽ không thể chịu đựng được, khi ấy bạn nhất định sẽ ăn trở lại. Nhưng lại có một vấn đề là, lúc ấy bạn không chỉ lấy lại năng lượng rất nhanh mà cân nặng của bạn cũng tăng nhanh hơn bao giờ hết!

Khi đó, bạn sẽ không quan tâm đến bất cứ điều gì khác ngoại trừ cái dạ dày của mình và bạn lại cứ cố gắng thuyết phục mình rằng: Bạn là nạn nhân của hiểm họa chuyển hóa. Bạn sẽ đặt ra những câu hỏi kiểu như: “Có vấn đề gì với tuyết giáp của tôi vậy?” “Tôi phải làm thế nào với lượng mỡ không cách nào có thể giảm đi bây giờ?”, vv…..

Được rồi, nếu cứ tiếp tục như vậy tôi e rằng bạn sẽ “chết” mất thôi. Bây giờ thì bạn có thể thở phào nhẹ nhõm được rồi, bởi vì vấn đề này tuy rất nan giải nhưng vẫn có thể giải quyết được.

Tranh Cãi Xung Quanh Vấn Đề “Chế Độ Đói” Và “Hiểm Họa Chuyển Hóa”

Đầu tiên, tôi muốn khẳng định rằng cả hai chế độ “đói” và “hiểm họa chuyển hóa” là có thật, mặc dù một số blogger (Những người tham gia cộng đồng blog trên mạng) và các tác giả mạng cứ luôn cố gắng phủ nhận sự tồn tại của nó. Tuy nhiên, lý do cho những khẳng định này của họ lại rất dễ hiểu. Đó là vì những ngộ nhận và những bí ẩn của chúng cũng rất nhiều.

“Chế độ đói” và “Hiểm họa chuyển hóa” cũng chưa thực sự được coi là những thuật ngữ khoa học, đây cũng là nguyên nhân mà mọi người vẫn luôn cố gắng bác bỏ chúng. Tuy nhiên, nếu như bạn nhìn vào cơ chế “Thích ứng sinh nhiệt” (Adaptive thermogenesis – một thuật ngữ về việc giảm việc trao đổi chất một phần khi bị đói thường xuyên) bạn sẽ thấy được rất nhiều bằng chứng chứng minh nó là sự thật.

Nó ảnh hưởng đến một số người nhiều hơn những người khác do các yếu tố di truyền và lối sống, nhưng không phải là nó gây hại cho nữ giới nhiều hơn nam giới.

Tôi sẽ không nói chi tiết về những vấn đề cơ chế cũng như những hooc-môn liên quan đến chúng, vì tôi biết các bạn cũng chẳng thích nghe những vấn đề nhàm chán và rắc rối ấy lúc này đâu. Điều quan trọng mà bạn cần phải hiểu được lúc này chính là: Chế độ ăn kiêng khiến cho người ta thường xuyên bị đói có thể làm giảm cân nhanh chóng, nhưng cũng gây ra nhiều “hiểm họa” cho cơ thể của bạn, đặc biệt nó còn làm cho bạn tăng cân nhanh hơn khi bạn ăn trở lại. Và đó là một vấn vô cùng phức tạp.

“Hiểm Họa Chuyển Hóa” Và Ảnh Hưởng Lâu Dài Vì Nhịn Ăn

Nghiên cứu từ những năm 1980 và 1990 đã phát hiện ra rằng những chế độ ăn uống gây giảm sự trao đổi chất còn gây nhiều tác động tiêu cực cho thời kỳ sau khi giảm béo hơn. Điều này giải thích tại sao người ta lại khó giảm cân và tăng cân lại nhanh đến vậy.

Diane Elliot, giảng viên Y khoa của trường đại học Oregon đã viết trong một nghiên cứu của mình về những ảnh hưởng lâu dài của chế độ ăn kiêng giảm lượng calo rằng: “Tỷ lệ trao đổi chất trong các bệnh nhân béo phì của chúng tôi vẫn thấp, ngay cả khi đã giảm một số lượng cân nặng đáng kể và tăng lượng tiêu thụ calo tới mức cân bằng với trọng lượng cơ thể.”

Trong năm 1999, Arne Astrup đưa ra một bản phân tích tổng hợp các dữ liệu từ tất cả các nghiên cứu đó đã điều tra về những thay đổi trong chuyển hóa sau khi giảm cân. Họ phát hiện ra rằng các đối tượng trước đây bị bệnh béo phì có tỷ lệ trao đổi chất thấp hơn 3-5% so với những người chưa bao từng bị bệnh.

Những điều này cho thấy những hậu quả của những “tai nạn” ăn kiêng, tác động lên giai đoạn sau khi thèm ăn trở lại là rất lớn. Mức độ giảm hoạt động trao đổi chất có thể khác nhau từ gần như không đáng kể đến rất nghiêm trọng, nhưng tất cả những sự suy giảm này là có thật.

Đây chính là “Hiểm họa chuyển hóa.” Tôi sẽ định nghĩa nó không chỉ là những hiểm họa xảy ra ngay trong chế độ ăn, mà còn là kéo dài đến tận sau khi chế độ ăn uống đáng sợ này kiết thúc, làm ảnh hưởng đến hooc-môn trong cơ thể của bạn, tốc độ trao đổi chất và cả cơ chế điều chỉnh sự thèm ăn trở lại bình thường.

Giảm cân không đúng cách có thể gây ra những điều đáng sợ và hậu quả kéo dài lâu hơn. Một cách giảm béo và tăng cường hoạt động trao đổi chất thông minh chính là giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng xấu, và ngăn ngừa hoàn toàn những hiểm họa chuyển hóa. Chương trình BỮA ĂN HOÀN HẢO là một chương trình giảm béo thông minh từ A đến Z với các thực đơn hợp lý, đảm bảo năng lượng và sức khỏe kết hợp với các bài tập thể dục nâng cao sự dẻo dai, mang đến cho bạn một thân hình hoàn hảo nhất.

10 Chiến Lược Thông Minh Để Giảm Béo Hiệu Qủa Với Hoạt Động Trao Đổi Chất Lành Mạnh

Dưới đây là 10 chiến lược đốt cháy chất béo tốt nhất mà vẫn giữ cho bạn lượng hooc-môn đầy đủ cùng cơ chế trao đổi chất cân bằng.

1. Ăn nhiều hơn nữa!

Bạn cần phải giảm lượng calo để giảm cân, nhưng cũng có nhiều cách cho bạn để thực hiện được điều đó. Bạn có thể ăn ít hơn, tập luyện nhiều hơn, hoặc cũng có thể cùng lúc làm cả hai chuyện đó. Tuy nhiên cách thông minh nhất để giảm béo mà vẫn tránh được những chế độ ăn kinh khủng, đồng thời lại có thể khiến cho chất béo trong cơ thể bạn biến mất dần dần nhưng ổn định hơn. Bạn hãy bắt đầu bằng việc giảm hợp lý 20% lượng cân nặng dư thừa của mình. Nếu như lượng mỡ thừa của bạn quá lớn bạn cũng có thể bắt đầu với con số lớn hơn một chút, nhưng nhớ rằng hãy tăng nó từ từ và không nên vượt quá 30%. Khi bạn kết hợp phương pháp như vậy với luyện tập đều đặn cùng một lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể ăn thêm những gì mình muốn mà vẫn có được một thân hình thon gọn hơn nhiều.

2. Ăn thực phẩm tự nhiên.

Nếu bạn chỉ ăn những thực phẩm tinh chế và nhân tạo hàng ngày trong một thời gian dài, điều đó sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn. Khi sức khỏe giảm, các hooc-môn cùng hoạt động trao đổi chất cũng giảm và có nguy cơ dẫn đến tình trạng tồi tệ nhất chính là “hiểm họa trao đổi” không chỉ trong thời kỳ giảm cân mà có khi nó còn kéo dài đến cả sau này.

Hơn nữa, hầu hết các thực phẩm tự nhiên và chưa qua chế biến, đặc biệt là rau và protein trong thịt nạc đều có lượng calo thấp, nên bạn sẽ tránh được lượng calo tự phát so với chế độ calo tiêu chuẩn của Mỹ (SAD), sẽ giúp bạn cân bằng được lượng dinh dưỡng trong cơ thể, không để cho cơ thể bị đói, vừa có thể giảm mỡ thừa lại không làm ảnh hưởng đến hoạt động trao đổi chất.

3. Ăn đều đặn

Tôi khuyên bạn nên ăn uống như một vận động viên thể lực. Chia đều lượng calo bạn cần trong một ngày bằng 4-6 bữa ăn nhỏ và đảm bảo đầy đủ lượng protein cần thiết như trong một bữa ăn chính. Nhưng dù thực đơn (bao gồm cả các bữa trong ngày) bạn ăn như thế nào đi nữa thì việc đảm bảo tính thống nhất là rất quan trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chính việc ăn uống bừa bãi đã góp phần gây rối loạn trao đổi chất, giảm lượng đường trong máu và giảm lượng Insulin.

4. Áp dụng theo chu trình Các-bon.

BỮA ĂN HOÀN HẢO giúp bạn giảm cân thông minh bằng cách giảm lượng calo thừa nhưng cũng không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, theo định kỳ, bạn cũng cần phải tăng thêm lượng calo để cân bằng hoạt động trao đổi chất và những hooc-môn kích thích cảm giác thèm ăn. Thay vì cứ áp dụng chế độ ăn kiểm soát nghiêm ngặt cacbon-hydrat mà hàng triệu người đang làm (Thực tế cho thấy, điều này có thể làm hạn chế các tuyến nội tiết tố như tuyến giáp) thì ăn đều đặn một lượng cacbon-hydrat mỗi ngày, còn có thể tăng cường thể chất cho bạn (như tăng cường cơ bắp) và giúp cho cả thể chất lẫn tinh thần bạn đều thư thái.

5. Tạm thời dừng ăn kiêng

Đừng để cho cơ thể bạn mất quá nhiều năng lượng trong một thời gian dài. Nếu bạn có quá nhiều chất béo phải giảm thì đôi khi bạn sẽ mất đến ba tháng để làm được điều đó. Bạn không thể ăn kiêng trong suốt một thời gian dài liên tục như vậy. Nếu như cơ thể bạn cứ mất liên tục một lượng calo trong suốt 12 tuần liền bởi một chế độ ăn uống nghiêm ngặt, nó có thể gây phản tác dụng và gây ra những nguy cơ như “tình trạng đói kéo dài” Từ đó có thể làm bạn suy giảm sức khỏe. Bạn hãy học tập theo chế độ ăn của các vận động viên, giảm calo trong một thời gian bằng những thực đơn lành mạnh sau đó lại tiến hành bổ sung lại calo để giữ cho cơ thể khỏe mạnh.

6. Thực hiện những bài tập cải tạo trọng lượng nghiêm túc

Nói đến “vóc dáng” người ta thường cần phải luyện tập. Bạn nghĩ rằng bạn đang trong thời kỳ giảm béo, thì không cần phải luyện tập để lấy lại vóc dáng của mình mà chỉ cần thực hiện các chế độ ăn uống hà khắc hay những viên thảo dược là đủ?

Điều đó là hoàn toàn sai lầm! Việc cải tạo trọng lượng vô cùng quan trọng, nó không chỉ góp phần nâng cao sức khỏe của bạn, tạo cho bạn có một thân hình thon gọn hơn mà còn góp phần làm cân bằng nội tiết tố và các hoạt động trao đổi chất. Vậy còn chờ gì nữa, nếu bạn đã bắt đầu giảm cân rồi, thì ngay bây giờ bạn cần lấy lại nó cho tôi bằng cách tập luyện để có một cơ bắp chắc khỏe.

7. Các bài tập luyện về tim mạch – Không nên làm quá sức.

Nếu bạn thực sự cần phải giảm cân, những thực đơn hợp lý và những bài tập nhịp nhàng có thể giúp bạn đạt được điều đó. Ngoài ra, bạn cũng có thể tập thêm những bài tập đặc biệt như bài tập về tim mạch để giúp cho hiệu quả tốt hơn. Tuy nhiên, các vận động viên sở dĩ có thể làm tốt những bài tập này là bởi họ được cung cấp nguồn thực phẩm dồi dào, giúp họ có đủ năng lượng để thực hiện.

Tuy nhiên nếu như bạn quá lạm dụng nó mà không để ý đến việc bổ sung thực phẩm đầy đủ hay bổ sung lượng dinh dưỡng cần thiết thì nó lại hoàn toàn phản tác dụng. Đến lúc ấy lượng mỡ trong cơ thể bạn không những không mất đi mà bạn còn có thể gặp những nguy cơ nguy hại khác cho cơ thể. Vì vậy, nếu như bạn muốn có được một thân hình thon gọn mà vẫn đảm bảo cho sức khỏe của mình, trước hết bạn cần phải chú ý đến chế độ ăn uống hợp lý đã.

8. Cân bằng căng thẳng với phục hồi

Căng thẳng là một phần không thể thiếu đối với cuộc sống của mỗi con người, vì nó nói cho bạn biết rằng, bạn đang còn sống. Cải tạo cơ thể là một dạng căng thẳng thể chất và nó sẽ rất tốt nếu như bạn biết kết hợp với việc phục hồi. Nếu như bạn không kết hợp luân phiên giữa căng thẳng thể chất và phục hồi, chẳng mấy chốc cơ thể bạn sẽ bị suy kiệt. Nếu như bạn cứ gia tăng mức độ căng thẳng (Tức là bạn chỉ đâm đầu vào tập luyện hay nhịn ăn để giảm cân) thì có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm như “cơ chế đói” hay là “hiểm họa chuyển hóa”.

Căng thẳng mà không được phục hồi sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh nhiệt, đề kháng leptin và lượng Insulin trong cơ thể, từ đó gây ra các nguy cơ gia tăng các triệu chứng thông thường như tăng cortisol và các hooc-môn gây căng thẳng, đồng thời còn gia tăng lượng mỡ đọng trong các cơ quan nội tạng và dẫn đến những sai sót trong việc phân vùng năng lượng

9. Ngủ đủ giấc

Trong nhiều năm qua, trung tâm nghiên cứu về mối quan hệ giữa giấc ngủ và việc giảm béo đã công bố những thông tin đáng kinh ngạc. Các nghiên cứu đều chứng minh rằng những giấc ngủ ngắn và chập chờn sẽ làm ảnh hưởng đến việc giảm cân cũng như đến các hooc-môn, cảm giác thèm ăn và hoạt động trao đổi chất của bạn. Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Chicago đã làm một nghiên cứu so sánh giữa những người có giấc ngủ trung bình từ 5.5 – 8 giờ mỗi đêm với những người có giấc ngủ ngắn, chập chờn và không khoa học về tỷ lệ giảm cân.

Kết quả cho thấy rằng, những người có giấc ngủ từ 5.5 – 8 giờ mỗi đêm giảm đượng nhiều cân nặng hơn những người còn lại, mặc dù họ cùng mất một lượng calo như nhau. Vì vậy, bạn đừng bao giờ bỏ qua tầm quan trọng của 7-8 giờ ngủ chất lượng mỗi đêm để khiến cho cơ thể bạn được khỏe mạnh hơn. (Hãy nhớ: Những chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt, nhịn ăn hay hạn chế quá nhiều calo có thể khiến bạn cùng lúc gặp phải cả ba tình trạng: Tập luyện quá sức, căng thẳng thể chất liên tục mà lại không thể phục hồi, thiếu ngủ. Vì vậy bạn hãy cẩn thận khi muốn thực hiện chúng.)

10. Hãy bắt đầu một chương trình “sửa chữa” trao đổi với một giai đoạn chuyển tiếp tăng dần năng lượng.

Một giai đoạn chuyển tiếp có thể giúp bạn cân bằng năng lượng, giảm cân để có một vóc dáng hoàn hảo nhưng vẫn đảm bảo được sức khỏe. Tuy nhiên, trong khuôn khổ một bài viết thì không thể nào có thể trình bày đầy đủ tất cả những chi tiết về chương trình này, do vậy tôi sẽ đề cập về nó trong một cuốn sách trong tương lai. Và đó sẽ là một trong những cuốn sách hữu ích nhất cho sức khỏe bạn.

Trước khi kết thúc bài viết của mình tôi muốn gửi đến các bạn một thông điệp vô cùng hữu ích: HÃY ĂN NHIỀU HƠN ĐỂ GIẢM CÂN NHIỀU HƠN. Đây cũng là phương châm hoạt động trong chương trình BỮA ĂN HOÀN HẢO của chúng tôi. Chương trình của chúng tôi không bắt bạn phải nhịn ăn cho tới khi đói lả, phải tập những bài tập nặng nhọc đến khi kiệt sức, càng không phải dùng bất cứ một loại phụ phẩm chức năng nào.

Bạn chỉ cần những thực đơn vừa đơn giản lại vừa phong phú trong việc chọn lựa nguyên liệu chế biến, cùng những bài tập thể hình mà ai cũng có thể làm được. Và điều quan trọng nhất chính là cho dù bữa nào bạn cũng ăn no, thì bạn vẫn có thể có được một thân hình hoàn hảo với những số đo chuẩn mà không hề làm ảnh hưởng đến sức khỏe của mình. Nếu bạn muốn biết thêm bất kỳ thông tin nào về cách giảm cân hiệu quả, hãy đọc thêm những bài viết khác trong website của chúng tôi.

Chúc bạn thành công!